Ang araw na ito sa kasaysayan: Sumuko sa Marinduque si Col. Maximo Abad

April 17, 1901: Sumuko sa Marinduque si Col. Maximo Abad

Ang mga Marinduqueno noon na nakipaghamok ay itinaya ang buhay nila para sa isang paniniwala at ideyolohiya. Na kapag nakalaya na sila mula sa paniniil ng mga Kastila at mga Kano, at mula na rin sa pang-aabuso ng mga kababayan nilang naging kasabwat ng mga dayuhan, ay pahahalagahan naman ng mga susunod sa kanila ang kanilang mga ipinaglaban. 

Hindi sa pamamagitan ng mga monumento o ng mga walang silbi at paulit-ulit na mga talumpati. Kundi sa pagsasapuso ng mga sisibol na henerasyon ng kanilang mga ginawa. Para sa tuluyang paglaya at pagkakamit naman ng kanilang pinagsamang mga panaginip noon para sa bayan.

Pangunahin sa kanilang pakay ang pagkakaroon ng isang demokratikong sistema. Isang sistemang nagtuturing na lubhang sagrado ang malayang pagpili ng mga taong magpapatakbo sa mga bayan-bayan at lalawigan.

Pagkaraan ng limang henerasyon, sukdulang naging katatawanan na lamang ang halalan at kahulugan ng demokrasya. 

Kaya't panakanakang isinisigaw na naman ngayon ang kanilang isinagawa noon: HIMAGSIKAN!

Malamang, himagsikan sa pag-iisip ang talagang kailangan kung pagbabago ang pakay.

In photo above, Colonel Maximo Abad, chief of Filipino forces in the island province of Marinduque, is being accompanied to Boac by Colonel Harry Hill Bandholtz of the Philippine Constabulary. On April 17, 1901, Abad surrendered to Major Frederick A. Smith, inspector-general of the US Army, with 9 officers and 70 men. The oath of allegiance to the United States was administered with great ceremony on the plaza at Boac, capitol of Marinduque.

The rest of Abad’s command soon followed suit. Captain Pedro Torres gave up in  Torrijos  on April 24, 1901 with 2 officers and 42 men, with 2 revolders, 38 rifles and 360 rounds of ammunition. Lieutenant Alciano Pareno surrendered on April 26, 1901 at Santa Cruz, with 52 men and turned over 1 revolver, 32 rifles and 240 rounds of ammunition. This terminated active hostilities in the island.

One of only five battles that the Filipinos won in the Filipino-American war was the Battle of Pulang Lupa in present-day Barangay Bolo, Torrijos, a mountainous part of Marinduque overlooking Tayabas Bay, Mongpong Pass and Tablas Strait. On September 13, 1900. Colonel Abad and his men ambushed a detachment of 54 soldiers from Company F, 29th U.S. Volunteer Infantry, led by Captain Devereux Shields, killing 4 and forcing the rest to surrender.