Ngayon pa lamang matatalakay ang kinalaman ng isang pinakatatagong
yaman ng Marinduque sa bagay na ito.
 |
| Bajo de Masinloc (Scarborough Shoal). Photo: NASA |
Inapakatago-tago talaga at hindi basta-basta makikita ang
deklaradong National Cultural Treasure ng Pilipinas na tinatawag na Marinduque
Celadon Jar.
Ayon sa paglalarawan ng National Museum, nagmula raw ito sa
Yuan Dynasty (1280-1368), kaya tinatawag din itong Yuan Celadon Jar. Sa katawan
nito ay may embossed na “Chinese dragon” at isa ito sa tatlo lamang daw na bangang
may ganitong uri sa mundo.
 |
| Marinduque Celadon Jar (Yuan Dynasty), a National Cultural Treasure |
Sung, Yuan, Ming
Nauna ang Sung at Yuan kaysa sa Ming dynasty (1368-1644). Ang maayos na naitalang pakikipagkalakalan
naman ng mga taong Tsina sa Marinduque (na Mao-li-wu o Ho-mao li ang tawag ng Intsik),
ay naganap noong 1405, panahon na ng Ming.
Nadiskubre sa Marinduque ang Yuan Celadon Jar nang may
isinagawang systematic excavation si Alfredo Evangelista ng National Museum sa
tinaguriang Pilapil Cave sa bayan ng Torrijos, 1961. Ang mga nahukay dito ay
napag-alamang may malawak na kaugnayan sa “Sung at Yuan sherds” ayon kay
Evangelista at mayroon din namang iba pang local artifacts na nakuha.
Ano naman ang koneksiyon nito sa usapin ng Bajo de Masinloc,
ang pinag-aawayang pangkat ng mga pulo at bahura o coral atoll, sa pusod
ng West Philippine Sea? Palaging nasa headlines ngayon at pinag-aawayan ng ilang bansa kasama na ang
Tsina at Pilipinas dahil hitik sa yamang dagat at iba pang kadahilanan?
Ang claim ng China ay may kaugnayan daw sa Yuan dynasty
Ang argumento pala ng China ay ganito: sila raw ang unang
nakadiskubre sa tinatawag nating Bajo de Masinloc na pinangalanan daw naman
nilang “Huangyan Island” kuno nung una pa. Nadiskubre raw ito ng “Chinese
explorers” noong 13th century sa panahon ng Yuan dynasty. (Panahon
nga ng ating celadon jar).
Subalit ang Yuan Dynasty (1280-1368), pala ay isang foreign
dynasty na itinatag ni Kublai Khan, panahon ito na ang Tsina ay isang bahagi
lamang ng great Mongol Empire. Nuong 1368, naghimagsik ang mga Intsik sa
pamumuno ni Zhu Yuanzhang, ibinagsak ang kahariang Yuan ng mga Mongol, at
ipinalit ang tinawag niyang Ming dynasty.
Yuan Dynasty, 1294
Kayat kung igigiit na ang Bajo de Masinloc ay naangkin ng
Tsina dahil sa pagdiskubre nito noong Yuan Period ay maaari lamang daw gawin ang
pag-angkin sa pangalan ng soberenya, ng Mongol Empire. Ibig sabihin, kung
mayroon mang gustong umako doon, ito ay ang Mongolia bilang natitira pang labi
ng Mongol Empire. Pero hindi ang China.
Sablay sa mapa
Ayon din daw sa mga sinaunang mapa ng China, kahit tapos na
ang Yuan Dynasty wala namang “Huangyan Island” na lumalabas sa mga mapa nito
kahit pa sa guniguni.
 |
| “Map of the Entire Empire and Frontier Countries” drawn in 1402 based on Yuan Dynasty maps. The Philippines appears as a small collection of spots in the lower right corner, west of the large patch that represents Japan. (Source: cartographic-images.net). Credit: The Institute for Maritime and Ocean Affairs: www.imoa.ph |
Sa mapa ni Quan Jin, 1402, “Hun Yi Jiang Li Li Dai Guo Du Zi
Tu” (Map of the Entire Empire and Frontier Countries), nasa ibabang bahagi ang
Pilipinas, pero maliliit na isla lamang ang makikita at ang pinakamalaki ay
Mindoro at mga bahagi ng Palawan.
Sa “Dong Han Hai Yi Tu” (Barbarian Countries of Southeast
Seas) ni Lo Hsung-Hsien, 15th century, base pa rin sa Yuan Dynasty maps, ang
Pilipinas ay kakikitaan din ng mga maliliit na isla at may marka kung nasaan
ang May-i (Mindoro) at Sansu (malamang daw na Calamian, Palawan, at Busuanga), ayon sa mga mananaliksik. Walang "Huangyan Island" kahit saan.
Ming Dynasty at Marinduque
Sa panahon ng Ming dynasty naman, ay bumida ang Isla ng
Marinduque (Mao-li-wu). Tumugon sa anyaya ng China ang mga pinuno ng Luzon at
Marinduque para magpunta sa Tsina, nuong Oktubre 17, 1405. Dalawang pinuno
lamang sila mula sa Pilipinas, bagamat kasabay nila ang iba pang mga sugo mula
sa Java (na nasa kapangyarihan naman ng Madjapahit).
Naitala ang pangalan ng sugo mula sa Marinduque bilang si
Taonu Makaw. Ang pagbisita doon ay bilang pagkilala lamang sa hari ng Tsina at pagkakaroon
ng kasunduan tungkol sa buwis, kalakal at ugnayang bayan (diplomatic
relations).
Maliwanag na ang China nuong Yuan Period ay kakaunti ang
nalalaman tungkol sa mga isla ng Pilipinas kung pag-uusapan ang lokasyon, laki
o hugis ng mga ito base sa mga mapa nila. E di lalo na kapag napunta ang usapan
sa mga gatuldok na mga batong lulubog-lilitaw sa Bajo de Masinloc na natural na
wala nga sa mga mapa nila.
 |
Map of Ming Dynasty trade route. Sapul na sapul ang Marinduque. |
May mas nauna pang kontak
Ayon din sa ibang panulat ng mga Intsik, noong 7th at 10th
century daw ay nakipag-ugnayan na ang mga sinaunang Filipino sa China panahon pa
ng Tang Dynasty, 700 taon bago ang Yuan. May mga tala din sila tulad ng “Chu
Fan Chi” ni Chau Ju Kuo na naglalahad ng pagkatakot sa mga pandarambong ng mga
Visayans na nakakapaglayag na nuon pa man sa malayong hilagang baybayin ng
Fujian Province.
Kung nakarating ang mga mandaragat ng Yuan Dynasty sa
Pilipinas, lalo na sa Marinduque kung saan tayo ay may mahalagang ebidensya nga
ng pakikipagkalakal, maliwanag na alam nila na ang ating mga ninuno ay naroroon
na’t namumuhay at pinupuntahan nila para lamang makipagkalakalan.
Maliwanag na ito rin ang naging laman ng kanilang mga mapang
pangkalakalan kung saan makikitang sapul na sapul ang Marinduque sa kanilang
ruta (tingnan ang image sa itaas).
Hindi maitatanggi kung ganon na ang Marinduque Celadon Jar baya
ngani ang katangi-tanging katibayan na sumisimbulo sa kalakarang iyon at mahalagang bahagi ng usapang Bajo de Masinloc.
 |
| Bajo de Masinloc. Photo: Featuresdesk |
 |
| Today this photo appears in the news. In this March 2014 photo, a Chinese boat can be seen scraping coral reef and giant clams inside Scarborough Shoal (Bajo de Masinloc). (File photo from Philippine Daily Inquirer) |
